Celcelutiye Duası

"Bede'tü bismillahi rûhî bihi'ntedet

İlâ keşfi esrarin bi bâtınihî'n tavet..

..

Sırların hazinesi olan Bismillah ile başlarım.  Onunla o hazineyi keşfederim.."

Diye başlayan bu güzel dua Esmai Hüsna ve Hurufu Mukattaaları vesile edinerek şöyle devam eder ileriki kısımlarında:

"Tehlikeler deryasında beni güvende kıl ve o deryanın en hayırlı bir selamet sahiline çıkmayı ihsan eyle. Sensin benim sığınağım. Sıkıntılar ancak Seninle ortadan kalkar..

.

Ya İlahi! Selam ism-i şerifin hürmetine işlerimizi kolaylaştır ve bize izzet ve yücelik ver.

Üzerimize af örtüsünü ger ve kalplerimize şifa ver. Kalpleri manevi hastalık kirlerden temizleyip şifaya kavuşturan yalnız Sensin. 

Allahım! Hû ismi şerifin hürmetine, bütün rızkımızda bize bereket ihsan eyle ve güçlük düğümlerini çöz de rahatlayalım.

Ya Rabbi! Hz Muhammed'i (sas) ve Senin burada toplanan güzel isimlerini şefaatçi ederek Senden niyaz ediyorum!

Ya İlahi! Günah ve yersiz bir bakışa varıncaya kadar bütün hatalarımdan dolayı tevbe etmeyi şu miskin kuluna lutfeyle ve hatasından geç!

Beni hayır, ihlas ve takvaya muvaffak kıl ve yüce toplulukla birlikte beni Firdevs cennetine yerleştir!

Hayatımda ve ölüp kabrin karanlığına vardığımda da bana merhametli ol ve böylece o karanlık nura açılsın. 

Ya İlahi! Ne olur, Mahşerde amel sayfamı lütfunla ak eyle! Ve eğer hafif gelecek olursa sevap terazimi ağır getir.

Beni, keskin olan Sırat köprüsünden koşarak geçir ve o büyük Cehennem ateşinden ve içindekilerden koru!

İşlediğim her günahtan dolayı beni affet. Cok da olsa büyük günahlarımı bağışla." (Bu yazdıklarım duanın tamamı değil, içinden bir bölümdür..)

.

En güzel münacatları, yakarış ları, salavatları içinde bulunduran, alimlerin keşfi kerametiyle bir çok manevi sırrı saklayan bu dua, okunuşundaki ahenk ile de kişiyi sarar, sarmalar. Belki manaen belki de bu ahenk sebebiyle bilemiyorum, benim okumaktan en çok haz aldığım, etkilendiğim ve okuduktan sonra da kendimi rahatlamış hissettiğim bir duadır Celcelutiye.

.

Üstad Bediüzzaman Hazretleri'nin de düzenli okuduğu virdlerden biridir aynı zamanda. Duaya verdiği değeri “Ben Celcelutiye'yi okuduğum vakit, sair münacatlara muhalif olarak kendim bizzât hissiyatımla münacat ediyorum diye hissederdim. Ve başkasının lisanıyla taklidkârane olmuyordu. Benim için gayet fıtrî ve dertlerime alâkadar ve tefekkürat-ı ruhiyeme hoş bir zemin oluyordu."(Sikke-i Tasdik) sözleriyle dile getirmiştir. 

.

Celcelutiye de Cevşen gibi Hz Ali Efendimizin düzenleyip kaleme aldığı bir duadır. Bedi (emsalsiz güzel) manasına gelirken, Cevşen ise zırh anlamındadır. 

.

Celcelutiye için İmam Gazali dünya ve ahiret hazinelerinden bir hazinedir değerlendirmesinde bulunmuştur.

.

Celcelutiye Hakkında Bilgi

.

Celceltuye'yi, Hz. Ali (ra) şerh edip açıklayarak manzum bir kaside halinde düzenlemiştir. Kasidenin kendisi Arapça’dır ve Arapça kaside sitilinde tanzim edilmiş, ancak Allah’ın bazı isimleri ve diğer bir takım sözcükler Süryanîce'dir. Bunun bir çok hikmeti olabilir:

.

Evvela, âlimlerin bildirdiğine göre, Celcelutiye, engin bir kapsama sahip sırları ihtiva eden ve ism-i azam sırrını taşıyan bir kasidedir. Daha önce İbranîce ve Süryanîce konuşan bir çok peygamber bu kasidenin aslî muhtevasıyla münacatta bulunmuş ve o sayede değişik sıkıntılardan kurtulmuşlardır.(bk. Gümüşhanevî, Mecmuatu’l-Ahzab, Şazelî bölümü, s. 508-525). Hz. Ali (ra) de bu muhtevayı tanzim ederken eski peygamberlerin hatırasını yad etmek maksadıyla Süryanîce sözcükler kullanmış olabilir.

.

İkincisi; Bu sırlı ve ism-i azam sırrını taşıyan bu kasideyle ehil olanların dikkatini çekmiş ve bazı sırları onlarla paylaşmış olabilir.

.

İmam Gazalî, hocası İmam Nureddin el-Isfahanî, İmam Ahmed el-Bunî ve Şeyh Ahmed Ziyaeddin Gümüşhanevî’ye göre, Celcelutiye kasidesinin aslı vahiydir. Zahir ve batın ilimlerinin ünlü üstadları olan bu alimlerin kanaatlerine iştirak etmek ve onların bilgi ve beyanlarına itimat etmekte -ilmen ve dinen- bir sakınca görmemekteyiz. Ancak bu kasidenin aslının vahiy olduğuna inanmamak da, inanmak da, kişiyi dinen bir sorumluluk altına sokmaz.

.

Celcelûtiye, Hz. Resul-i Ekrem'in (sas) derslerine istinaden, Hz Ali (ra) tarafindan te'lif edilen Süryanice bir kasidedir. Esas manasi bedi' demektir. Mecmuat-ül Ahzab'ın birinci cildinde yer almaktadır. Bediüzzaman, Gazali gibi çok imamların Celcelûtiye'yi şerh ettiklerini söylemiştir. Konu ile ilgili bir çok kitap mevcuttur.

.

İmam Gazali’nin celecelutiye şerhi, Ziyaaddin Gümüşhanevî Hazretlerinin derlediği Mecmuatu’l-Ahzap adlı eserinin “Şazelî” adlı cildin 508. sayfasından itibaren başlar. Ancak bu şerhler, kelimelerin açıklamasından ziyade kasidede yer alan beyitlerin hassalarını açıklayan bir mahiyettedir. Süryani kelimelerden az bir kısmının anlamı verilmiştir.

.

Celcelutiye'nin kendisi ise, aynı cildin, 499-531 sayfaları arasında yer almaktadır. Kasidedeki bütün beyitlerin altında onların ebced değerleri de yazılmaktadır.

.

Dua Celcelutiye adıyla ve cifir ilmine göre bir çok tarih de düşürülerek Süryani diliyle nazmedilmiş ve kaside haline getirilmiştir. Yüksek ve tesirli bir duadır. Bir isimler hazinesidir. Allah`ın rahmetini celb etmesi hasebiyle bir rahmet hazinesi veya bir cennet hazinesi demek de mümkündür. Allah`ın en büyük ismi olan ism-i a'zam bu duanın içerisinde gizlenmiş olduğundan, bu duayı okuyarak Allah`a sığınan kimsenin, dünya ve ahiret işlerinde çok kolaylıklar ve bereketler göreceği müjdelenmiştir.

.

İmam-ı Gazali Hazretleri nakleder ki:

Cebrail Aleyhisselam Peygamber Efendimiz`e (asm) dedi ki:

"Ya Muhammed! Rabb`in sana selam ediyor ve selamın en mükerremini sana tahsis buyuruyor. Sana bu hediyeyi ihsan buyurdu."

.

Bunun üzerine Peygamber Efendimiz (asm): "Ey kardeşim Cebrail! Bu hediye nedir?" dedi.

.

Cebrail Aleyhisselam: "Bu hediye, içinde İsm-i Azam ile en kapsamlı kasem bulunan büyük duadır." diye cevap verdi.

.

Peygamber Efendimiz (asm): "Ey kardeşim Cebrail! Bu duanın adı nedir? Keyfiyeti nasıldır?" diye sordu.

.

Cebrail Aleyhisselam dedi ki: "Ya Muhammed! Bu duanın adı Bedi`dir (Celcelutiye). İçinde en yüksek kasem ve İsm-i Azam vardır. O İsm-i Azam ki:

.

1. Arş-ı Ala`nın kenarına yazılmıştır. Eğer yazılmış olmasaydı, Allah`ın arşını taşıyan melekler bu arşı kaldıramazlardı!

.

2. Güneşin kalbine yazılmıştır. Eğer yazılmış olmasaydı, güneşin ışığı ve nuru olmazdı!

.

3. Ay`ın kalbine yazılmıştır. Eğer yazılmış olmasaydı, ay ışık veremezdi.

.

4. Cebrail Aleyhisselam`ın kanadına yazılmıştır. Eğer yazılmış olmasaydı, Hazret-i Cebrail yer yüzüne inemez, semaya çıkamazdı!

.

5. Mikail Aleyhisselam`ın başına yazılmıştır. Eğer yazılmış olmasaydı yağmurlar ve damlalar ona itaat etmezlerdi.

.

6. İsrafil Aleyhisselam`ın alnına yazılmıştır. Eğer yazılmış olmasaydı sur üfleyemezdi.

.

7. Azrail Aleyhisselam`ın elinin üzerine yazılmıştır. Eğer yazılmış olmasaydı, mahlukatın canlarını alamazdı.

.

8. Yedi kat göklere yazılmıştır. Eğer yazılmış olmasaydı gökler yükselemezdi.

.

9. Yedi kat yerlere yazılmıştır. Eğer yazılmış olmasaydı, yedi kat yerler, şimdi olduğu gibi sabit olmazdı! Bu ismi Adem Aleyhisselam okumuştur! (İmam-ı Gazali, Celcelutiye, s.561)"

.

Rivayet sahih hadis kitaplarında yer almamakla birlikte Gazalinin bizzat yer vermesi ve üzerine şerh yazması, Gümüşhanevî hz lerinin kitabına alarak yine üzerine şerh yazması, bir çok alım ve mutasavvıfın hem okuması ve okumaya teşvik etmesi,  ki bunlardan biri de Bediüzzaman'dır, duayı daha değerli kılmaktadır. Zaten mana itibari ile Cevşen gibi o da o mübarek kaynaktan süzülen bir nehir gibidir.

.

Üstad Bediüzzaman Hazretleri, Risale-i Nur’da Celcelutiye hakkında bazı malumatlar vermiştir. En mühimmi, Celcelutiye’nin aslı olan üç dua ve zikrin Peygamber Efendimiz (sav)’e aynen Cevşen gibi indirilmiş bir vahiy olmasıdır. Şöyle der:

.

“Celcelutiye'nin esası ve ruhu olan, ‘El-Kasemü’l-Cami ve Ed-Da’vetü’ş-Şerife ve El-İsmü’l-Azam (dır.)’ İmam-ı Ali Radıyallahü Anh'ın en mühim ve en müdakkik Üveysî bir şakirdi ve İslâmiyet'in en meşhur ve parlak bir hücceti olan Hüccet-ül İslâm İmam-ı Gazalî (R.A.) diyor ki: ‘Onlar vahy ile Peygamber'e (A.S.M.) nâzil olduğu vakit İmam-ı Ali'ye (R.A.) emretti: Yaz. O da yazdı. Sonra nazmetti.’ İmam-ı Gazalî (R.A.) diyor: “…Şüphesiz o, dünya ve ahret hazinelerinden bir hazinedir.” (Sikke-i Tasdik)

.

Burada Kur’an’dan başka vahiy olabilir mi suali akla gelebiliyor. Bunu cevabı evet başka vahiy çeşitleri de vardır. Mesela, hadisler vahy-i zımni sınıfına dahildirler. Bununla birlikte vahyin hiçbir çeşidi Kur’an derecesinde değildirler

Celcelutiye’nin muteber bir kaynak olduğunu gösteren büyük bir delil, İmam-ı Gazalî gibi büyük alimlerin onu şerh etmiş olmalarıdır. Bediüzzaman da buna şöyle işaret eder:

.

“İmam-ı Gazalî, İmam-ı Nureddin'den ders alarak bu Celcelutiye'nin hem Süryanî kelimelerini, hem kıymetini ve hasiyetini şerhetmiş.” (Sikke-i Tasdik)

.

“İmam-ı Gazalî (R.A.) gibi çok imamlar Celcelutiye'yi şerh etmişler.” (Sikke-i Tasdik)

.

Özetle Celcelutiye’nin konusu, aslen Allah Teala’ya karşı, Esma-i Hüsnası ve Kur’an surelerinin isimleriyle ile yapılan bir münacattır. Cevşen ile Celcelutiye, ikisi de Peygamberimiz’e (sav), vahiy yoluyla Cebrail (as) tarafından getirilmiş ve Hazret-i Ali ve Ehl-i Beyt İmamları kanalıyla bu günlere ulaşmıştır ve Gümüşhanevî Hazretleri’nin Mecmuatü’l-Ahzab kitabında vardır.

.

Celcelutiyenin çok sırlı ve derin manaları olduğu için tam bir tercümesi yoktur. Ama aslını bir çok kaynakta bulmak mümkündür. En güzel tercümesi ise görebildiğim kadarıyla değerli hocam Abdülaziz Hatip'in tercümesidir. Hatta Celcelutiye ve Hayatımızdaki Dualar şeklinde küçük bir kitapta hem bu duayı hem de sahih hadislerde yer alan bir çok günlük duayı neşretmiştir. Okumak isteyenler bakabilirler.

.

Bu güzel dua her ne niyetle olsun okunabilir. Sıkıntı, ferahlık, şifa, salavat, maneviyat, hayırlı akıbet, akla gelebilecek ne varsa belki de okunacak duaların başında gelir. Zaten manasına bakıldığında da açıkça görülecektir.

.

Kaynaklar: Sorularla Risale, Sorularla İslamiyet, Abdülaziz Hatip - Celcelutiye ve Hayatımızdaki Dualar