Ayşegül Güleç Eskikurt

"Ashabım!" "Muhakkak Rabbinize kavuşacaksınız. O da sizi yaptıklarınızdan dolayı sorguya çekecektir. Sakın benden sonra eski sapıklıklara dönmeyiniz ve birbirinizin boynunu vurmayınız! Bu vasiyetimi, burada bulunanlar, bulunmayanlara ulaştırsın. Olabilir ki, burada bulunan kimse, bunları daha iyi anlayan birisine ulaştırmış olur." Bu ifadeler Hz Rasulün son hitabı Veda Hutbesinden.. Bilindiği üzere peygamberler miras bırakmaz. Onların mirası, Tebliğ de dediğimiz, getirdikleri hakikatlerin insanlara ulaştırılması vazifesidir.  İnsan eğitilebilir bir varlık olduğu için hayvandan ayrılır. Hayvanların yavruları doğar doğmaz hayat şartlarına adapte olmuş şekilde doğarlar. O yüzden de çok kısa sürede kendi başlarının çaresine bakabilirler. Ama insan yavrusu öyle değildir. Yürümesi konuşması kendi başına hareket edebilmesi hatta kendi başına kararlar alması bile uzun yıllar alır. Bu sebeple anne baba ve etrafındaki büyükler onun rol modeli olurlar her konuda, i...

Ahlak yaratılış mânâsına geldigi için davranışlar bütününü de ifade eder. Bütün toplumlarda hoşa giden ve gitmeyen davranışlardan hareketle genel geçer bir tabirin adı olmuştur güzel ahlak.. Yani iyi huylu, yaratılışına uygun davranan iyi insan mânâsına.. Edep de aslında güzel ahlak sahibi insanların sahip olduğu özelliğe verilen bir isim. Kendini bilen, nerede nasıl davranması gerektiğinin farkında, sınırlarının farkında olan insan demektir edepli insan.. Edebin çoğulu olan âdâb kelimesi ile birleşerek dilimize yerleşen âdâb-ı muâşeret kavramı ise bir nevi görgü kuralları demektir ki, çok eski yıllarda ders olarak bile okutulurmuş. Görgü kuralları maalesef günümüzde unutulmaya yüz tutmuş halde. Özellikle yetişen yeni neslin çoğu edebe uygun davranmak bir yana, canı nasıl isterse öyle davranmayı şiar edinmiş kendince. Oysa görgü ve âdâb kişiyi güzel ahlaka götüren en önemli unsur.  Peki âdâb-ı muaşereti bu denli önemli kılan ne? Kul hakkı olabilir mi? Peki nasıl? İnsanl...

Yüce Allah'ın kullarına verdiği en büyük nimet sıhhat ve afiyet, onlarda en çok görmek istediği davranış da güzel ahlaktır. Gelen ilk emrin Oku olması ne kadar dikkat çekicidir. Bu emir yukarıdaki iki şeyle de oldukça  bağlantılıdır. Allah kulundan okumasını ister. Ve ilave eder Yaratan Rabbinin adıyla oku. Seni nasıl yarattığına dön de bir bak..  Okumak ama neyi..? Ayetler fıtratı okumayı işaret eder ilk başta. Çünkü insan önce kendini okumayı bilmelidir Rabbini bilebilmek için. İşte o yüzdendir ki kendinin farkına varamayan, kendini bulamayan ya da ne oldugunu bilemeyen insan Rabbinin de farkına varamaz, Onu bulamaz ve bilemez. Sağlıklı bir okuma için ise aklı selim, kalbi selim ve ruhu selim sahibi olmak gerekir. Yani akıl, kalp ve ruh hasta olmamalıdır ki fıtratı okurken yanlış yapmasın, hata yapıp da yanlış olanı gerçekle karıştırmasın. Gerçekten okumasını bilen sağlıklı ruhlar, fıtratın gereğini de eninde sonunda bulacaklar ve güzel ahlaka ulaşacaklardır illa ki.. Allah'...