Muhasebe

Endişe edeceksen akıbetinden endişe et.

Zira akıbetinden endişe etmeyenin akıbetinden endişe edilir.

Ve endişe ediyorsa, kurtulur..

Bu hususta şöyle buyurulur âyet-i kerimelerde:

“Onları (O Allah’tan korkan takva sahiplerini, kıyamet günü), o en büyük korku dehşeti hüzne sokmaz ve: 'İşte bu sizin gününüzdür, size va'dedilmişti.' diye melekler onları karşılayacaklardır.”

Enbiya,103

“Kim Rabbinin huzurunda durmaktan korkup da nefsini kötü heveslerden alıkoymuşsa, artık şübhesiz (o kimse için) varılacak olan yer, ancak cennettir!”

Naziat, 40-41

Hadis-i Kudsi'de de şöyle buyurur Âlemlerin Rabbi:

“İzzetime yemin olsun ki, ben kuluma ne iki korkuyu, ne de iki emniyeti veririm. Eğer (kulum) dünyada benden emin (korkusuz) olarak hareket ederse, ben onu kıyamet günü korkuturum. Şayet (kulum) bu dünyada benden korkarsa, ben onu kıyamet günüde emin (korkusuz) kılarım.”

(bk. İbn Hibban, Sahihu İbn Hibban, 2/406; Bezzar, Müsned, 14/342; Beyhaki, Şuabu’l-İman, 2/223; İbnu’l-Mübarek, ez-Zuhd, 1/50)

...

Akıbetinden endişe duymak, deyince ilk akla gelen isimlerden biridir tabiinin büyük imamı Esved b. Yezid en-Nehaî.

Ashabdan birçok zatla görüşüp onların rahle-i tedrisine oturmuş olması Esved’in “tabiin”sayılmasına, Efendimiz zamanını idrak ettiği halde O’nu (sas) göremeyişiyle de “Muhadramun”dan sayılmasına sebeb olmuştur.

Hakkında "Zühd ü takva tabiînden 8 kişide nihayet bulmuştur. Onlardan birisi de Esved b. Yezid’dir." hüsnü zannına sahip büyük insan.

Halk arasında, zühd ve takvası, ibadetlerinin çokluğu ile meşhur olmuş bu zâta, Alkame bin Kays, rengi sararıp soluncaya kadar çok oruç tuttuğu için “bu vücuduna niçin bu kadar eza ve cefâ ediyorsun” dediğinde O, “ben bedenimin rahat etmesini istediğim için bunu yapıyorum” şeklinde cevap verir. Bir başka defa Alkame yine kendisine “niçin kendine bu kadar eza ediyorsun”demesine karşılık ” iş çok ciddî, iş çok ciddî ! ” şeklinde karşılık verir.

O her fırsatta gerek Alkame, gerekse başkalarına yaptığı tesellilere kulak vermeyip Ahiret’te hesabın çetin olduğunu, kurtuluşunun çok zor olduğunu söyleyerek “Ben iki emniyeti ve iki korkuyu bir arada toplamam” hadisi kudsi’sini adeta kendisine rehber yapmış bir insandı.

“Ben ahirette bedenimin rahatını istediğim için onu burada rahat ettirmek istemiyorum. Çünkü burada rahat ve emniyet içerisinde olursa orada rahat olmaz” şeklindeki sözünde de açıkça görüldüğü gibi.

Esved b. Yezid’in gece namazıyla alâkalı zikredilen şu vak’a da çok ehemmiyetlidir. Esved’in evinin yakınında bulunan komşu çocuğu ne zaman gece dışarı çıksa, Esved b. Yezid’in taraçasında direk olarak zannettiği birşeyin bulunduğunu görür. Bir gün artık o direği göremeyince annesine "Esved B. Yezid’in taraçasındaki o direk ne oldu?" diye sorar.

Annesi "Oğlum o direk değildi. O Esved b. Yezid idi ve geceleri daima kıyamda durur ve namaz kılardı. Fakat dün o zat vefat etti. Onun için sen onu orada göremedin” cevabını verir.

Hz. Aişe vâlidemiz de Esved için “Irak’da benim nezdimde Esved’den daha kerem sahibi kimse yoktur.” der.

İşin dikkate şayan yanı ise onun ölüm anıdır. Hayatını bu kadar takva ve zühd üzere ibadetle geçiren büyük insan, Esved b. Yezîd en-Nehâî vefat ederken çok korkar ve çok ağlar.

Gelip derler ki; “Nedir bu hıçkırıklar, günahlarından mı, yoksa ölmekten mi korkuyorsun?”

Bunun üzerine o büyük Hak dostu, “İnne’l emra ciddün – Hayır hayır, iş çok ciddi! Ben günahlarımdan ya da ölümden değil, küfür üzere ölmekten korkuyorum.” der.

Vefat ettikten sonra rüyada görürler; “Orada ne muamele gördün, nasıl karşılandın?” diye sorarlar. “Vallahi, nübüvvet’le aramda dört parmak bir mesafe kalmış gibi muamele ettiler.” cevabını verir.

Rüyalarla amel edilmez. Öte tarafta ne olduğu elbette kul ile Rabbi arasındadır. Lakin hayatını bu kadar takva üzere yaşayan, ilim deryası, bir çok sahâbî ile görüşüp hüsnü zanlarına nail olmuş bir insanın son anındaki bu endişesi bize de ders verir gibidir.

Evet, akıbetinden endişe etmeyenin, akıbetinden endişe edilir.

Ayşegül Eskikurt